15 november 2021: Verdediging in zedenzaken

Op 15 november 2021 van 12:30-17:30 uur verzorgde Gerard Spong in de Koninklijke Industrieele Groote Club in Amsterdam de cursus "Verdediging in zedenzaken". Voorafgaand aan de cursus ontvingen de deelnemers een reader met literatuur, rechtspraak en wet- en regelgeving, terwijl tijdens de cursus nog een hand-out werd uitgereikt over valse aangiftes. Tijdens de cursus werden Power Point slides gebruikt. De aankondigingstekst voor deze cursus luidde als volgt.

"Zedendelicten zijn voortdurend in beweging als gevolg van veranderende maatschappelijke opvattingen en technische ontwikkelingen zoals internet en sociale media. Mede daardoor rijzen in zedenzaken regelmatig nieuwe vragen waarop u als strafadvocaat antwoorden paraat moet hebben of in uw pleidooi zult moeten kunnen formuleren. Daarbij moet u goed beslagen ten ijs komen.

Hoe worden delicten als schennis van de eerbaarbaarheid, ontucht, aanranding, het verleiden van minderjarigen en zelfs seksueel binnendringen uitgelegd als er alleen online en geen fysiek contact is geweest? Onder welke omstandigheden kunnen afbeeldingen van kinderen kinderporno opleveren? En wanneer is daarbij sprake van ‘vervaardigen’? Dit zijn slechts enkele voorbeelden van veel voorkomende kwesties in zedenzaken waarbij er voor de verdediging veel te winnen valt. Hetzelfde geldt voor de minimumvereisen bij ‘grooming’ en voor de vraag wanneer een seksuele gedraging ontucht oplevert, het schemergebied dat in veel #metoozaken een belangrijke rol speelt.

In deze verdiepingscursus, waarvan dit de 2e editie is, neemt Gerard Spong met PowerPoint-slides aan de hand van actuele rechtspraak en wetgeving en op grond van jarenlange praktijkervaring de belangrijkste materieelrechtelijke invalshoeken en formeelrechtelijk issues in zedenzaken met u door. 

Tot de laatste behoren de richtsnoeren van het Openbaar Ministerie voor de aanpak van diverse categorieën zedenzaken waar u als strafadvocaat op kunt inspelen; de perikelen rond de toepassing van de unus testis-regel, zoals de belangrijke vraag wanneer er voldoende concreet steunbewijs aanwezig is; en aspecten van aangiften in zedenzaken, waaronder het herkennen van valse aangiften. Verder wordt de processuele vraag behandeld wanneer het horen van getuigen (aangevers) bij de rechter-commissaris voldoende is en in welke gevallen juist ook om een verhoor ter zitting zou moeten worden gevraagd. Welke verdedigingstactieken kunt u hierbij inzetten en welke processuele risico's zijn daaraan verbonden? Hoe pakt u het verhoren van getuigen in zedenzaken aan? En hoe kleedt u in deze zaken een strafmaatverweer in?

Een belangrijk thema in maatschappelijke discussie over verkrachting is de uitleg van het bestanddeel ‘dwingen’. Wat is de laatste jurisprudentiële stand van zaken op dat punt en welke veranderingen staan ons te wachten met het wetsvoorstel Wet seksuele misdrijven, waarin nieuwe strafbaarstellingen voor verkrachting (opzetverkrachting en schuldverkrachting) zijn geformuleerd?

Enkele van de (overige) onderwerpen die worden behandeld zijn:

  • klachtvereisten, verjaring en samenloop
  • grenzen van seksueel binnendringen
  • seks tussen jongeren onderling
  • afhankelijkheidsrelaties in art. 249 Sr
  • overwicht in relatie tot ontucht c.q. dwang
  • avas-verweren m.b.t. leeftijd slachtoffer
  • unus testis-regel, steunbewijs (waaronder schakelbewijs), vuistregels, ‘authentieke momenten’
  • procestactiek horen getuigen (slachtoffers) in voorbereidend onderzoek of ter terechtzitting, ondervragingstactiek horen getuigen (slachtoffers)
  • omgaan met publiciteit en media in zedenzaken.
  • strafmaatverweren in zedenzaken
  • gedragsbeïnvloedende en vrijheidsbeperkende maatregelen
  • hoofdlijnen voorontwerp Wet seksuele misdrijven, waarin o.a. wordt voorgesteld het begrip ‘ontuchtige handelingen’ te vervangen door ‘seksuele handelingen'

De cursus vindt plaats in de Groote Zaal van de Koninklijke Industrieele Groote Club, waarin voldoende ruimte (150m²) is voor het bewaren van anderhalve meter afstand. Voor toegang tot de cursuslocatie is het tonen van een CoronaCheck QR code vereist. 

Bij de cursusprijs is een overzichtelijke reader inbegrepen die u voorafgaand aan de cursus krijgt toegestuurd, een lunchbuffet met broodjes en soep, en koffie en water tijdens de cursus.

Leerdoel: Als u deze cursus heeft gevolgd, beschikt u over voldoende juridische kennis om als raadsman (-vrouw) met vertrouwen de verdediging in een zedenzaak ter hand te kunnen nemen.

Doelgroep: (strafrecht)advocaten

Netto aantal lesuren: 4. NOvA punten: 4 PO."