5 maart 2021: Procesincidenten en media in strafzaken

Op 5 maart 2021 van 12:30-17:30 uur verzorgden Marianne Lochs en Gerard Spong online via Zoom de cursus "Procesincidenten en media in strafzaken". Voorafgaand aan de cursus ontvingen de deelnemers een reader met literatuur, rechtspraak en wet- en regelgeving, welke reader tevens als naslagwerk kan fungeren. Ook werden via e-mail nog enkele hand-outs uitgereikt. De aankondigingstekst voor deze cursus luidde als volgt:

"Op de terechtzitting wordt u als strafadvocaat niet zelden geconfronteerd met onverwachte incidenten. Denk aan een rechter die door houding, opmerkingen of beslissingen de indruk wekt zich al een oordeel over de schuld van uw cliënt te hebben gevormd, journalisten die beelden en geluidsopnamen van de zitting willen maken, of het onverwacht niet verschijnen van uw cliënt of een getuige. Ook kan het gebeuren dat het Openbaar Ministerie plotseling een substantiële wijziging van de tenlastelegging vordert, of dat gedurende een getuigenverhoor het vermoeden ontstaat dat de getuige meinedig verklaart. En nu het slachtoffer zich steeds nadrukkelijker in de rechtsstrijd mengt, kan ook diens optreden ter zitting of in de media nopen tot interventie.

Zulke gebeurtenissen vergen naast een zekere mate van improvisatie, adequate parate kennis over de relevante wettelijke bepalingen en rechtspraak. In deze cursus nemen wij de diverse procesincidenten grondig met u door en bieden wij u de vereiste juridische kennis én praktische knowhow om daarop adequaat te kunnen reageren en zo uw taak als strafadvocaat ter terechtzitting optimaal te kunnen vervullen.

Daarnaast behandelen wij in deze cursus ook in bredere zin enkele aspecten van media, publiciteit en openbaarmaking van gegevens uit strafzaken. Hoe ver reikt de vrijheid van meningsuiting van procesdeelnemers? Hoeveel vrijheid hebben zij om gegevens uit een strafzaak openbaar te maken of om in de media kritiek te ventileren op justitiële autoriteiten? Gelden daarbij voor de raadsman andere grenzen dan voor andere procesdeelnemers? Hoe kunt u als raadsman ter zitting of in de media reageren op publiciteit vanuit de politie of het OM, bijvoorbeeld wanneer daarbij regels zijn overtreden? Kunnen de media een rol spelen bij de bewijsvoering (in het kader van private opsporing of anderszins)? In dit deel van de cursus komen ook tips en tricks en verdedigingsstrategieën aan bod voor uw contacten met de media. 

Onderwerpen

  • Wraking;
  • Omgaan met media ter zitting;
  • Niet verschenen verdachte of getuige;
  • Wijziging tenlastelegging door OM;
  • Nieuwe stukken OM;
  • Meinedige getuige;
  • Reageren op slachtoffer / benadeelde partij;
  • Ordemaatregelen van de voorzitter, waaronder de beperking van het recht het woord te voeren (bijv. door het bepalen van een maximale spreektijd);
  • Processuele risico’s van een onttrekking als raadsman van de verdachte in reactie op niet ingewilligde verzoeken van de verdediging;
  • Vrijheid en grenzen openbaarmaking van gegevens uit een strafzaak door procesdeelnemers, en mogelijke consequenties van het overschrijden van die grenzen;
  • Trial by media;
  • Perikelen rondom documentaires;
  • Regeling van procesincidenten in het nieuwe Wetboek van Strafvordering.

Netto aantal lesuren: 4. Cursuslocatie: online met Zoom.

Doelgroep: (strafrecht)advocaten."